E rua rau, e rima tekau tau kua hori, ā ko te pou whakairo o Hinematioro kua hoki atu tōna rahi, ki a Te Aitanga a Hauiti i Uawa. He taonga i tukuna atu e te Ariki Tapairu o Te Tairāwhiti, e Hinematioro ki te Kaipuke Endeavour i te tau 1769.
Tūtohu Te Aitanga ā Hauiti ki Ūawa. Ngā hua 1 - 8 o te 8 mō
Primary tabs
Ngā hua kimi
-
He ringa raupā ki tōna hapori
E kore pea e rāngona whānuitia ka kōrero e pā ana ki te hunga e whakaheke werawera ana mā te hapori. Heoi anō, me whakapuaki i wēnei kōrero, ka tika. Nā, i te ākau o Uawa, i Te Tairāwhiti, e pukumahi ana a Shanan Gray kia whanake ai tōna hapori.
-
He tūāpapa ahurea e tauutuutu ai ngā iwi tūturu
Ka peka atu te Tumu o Ngā Moutere o Tahiti ki Uawa hei manuhiri mā Te Aitanga a Hauiti. He hua tēnei i puta i te taenga atu a Te Aitanga a Hauiti ki Tahiti Nui arā he whakatinina i te hekenga mai a te tohunga waka a Tupaia i te tau kotahi mano, whitu rau, ono tekau mā iwa.
-
He kura tai e tatū ai te mātauranga tuku iho ki uta
Ko te whakarauora i ngā mātauranga whakatere waka taketake a te Māori te mahi a te iwi o Te Aitanga a Hauiti, mā tētahi kaipuke hēra, mā Mātangirua.
-
Atu i Uawanui ki Tahiti Nui
E rima tekau mā rima ngā uri o Te Aitanga a Hauiti e haere ana ki Tahiti, kia tūhono atu anō ai ki ngā kāwai whakapapa o Tūpāia, te tohunga tapu, te kaiwhakatere waka nāna te kaipuke Endeavour i urungi i Tahiti ki Aotearoa, me te aha, i reira noho manuhiri atu ia ki ngā ki iwi kāenga o Uawa.
-
He whakawhanake i ngā wawata pakihi ki rō hapori
He kura pakihi ki Te Whare Whaihanga ki Uawa, hei hāpai ake i ngā whānau kia whai mōhio i ngā mahi pakihi, arā kia whakatata atu ki whakatū i wā rātau ake pakihi.
-
Mua te haere, koia tā ngā whānau o te moka o Uawa
E tiro whakamua ana te hapori o Ūawa i Te Tairāwhiti, i te whakatau a te iwi, a ngā rōpū ā-hapori me ngā rōpū ngahere kia whakamātauria te tahuna ki te ahi, ko ngā putunga rākau e noho marara ana i tātahi, i te puaha.
-
5 teams to represent Te Tairāwhiti at Te Matatini
He whakataetae kapa haka a rohe a Tamararo, e whakamahara ana i a Karaitiana Tamararo. Hakoa kua tohua ngā kapa e rima hei whakakanohi mai i te rohe o Te Tai Rāwhiti ki te whakataetae a motu a tērā tau, he hohonu ake te kaupapa a Tamararo i te whakataetae.